VarkensVisie
VarkensVisie
Met veel enthousiasme lanceert MSD Animal Health de allereerste editie van VarkensVisie, een wetenschappelijk tijdschrift.
In deze eerste editie belichten we het zeer actuele ‘Porcine Intestinale Adenomatose’, beter gekend als PIA. Deze aandoening en de bacterie die ze veroorzaakt, Lawsonia intracellularis, komen steeds meer onder de aandacht. Dit door hun negatieve impact op de voederconversie en op de voorspelbaarheid van de technische resultaten bij vleesvarkens. We belichten in deze editie wat PIA inhoudt, hoe vaak het voorkomt en hoe experten deze problematiek aanpakken in de praktijk. Hiermee hopen we u een voorsprong te geven in uw passie.
Op deze pagina hebben we de artikelen uit het VarkensVisie magazine voor u uitgelicht.
Wilt u liever het magazine downloaden? > Download VarkensVisie magazine
Vruchtbaarheidsproblemen? Vergeet leptospirose niet!
Leptospirose is een bacteriële aandoening die ernstige en langdurige vruchtbaarheidsproblemen kan veroorzaken op varkens[1]bedrijven. De diagnose ervan is echter niet gemakkelijk te stellen. Daardoor ziet men de ziekte soms over het hoofd. Vaccinatie, gecombineerd met hygiëne- en bioveiligheidsmaatregelen, is de beste manier om deze aandoening aan te pakken en te voorkomen.
“Momenteel ondersteun ik bedrijven die kampen met PIA. Veel varkenshouders beseffen niet hoe vaak het voorkomt.”
Sonja Agten,
dierenarts en Technical manager
bij MSD Animal Health
Maak kennis met dierenarts Sonja Agten. In 1999 ontving Sonja haar diploma in de dierengeneeskunde van de Universiteit Gent en in 2006 werd ze gecertificeerd als varkensdierenarts.
Sinds 2003 werkt ze bij MSD Animal Health Benelux, waar ze technisch advies geeft inzake vaccinatie, hormonen en antiparasitaire middelen voor varkens.
Vraag & antwoord
Ziekten zijn letterlijk én figuurlijk moeilijke beestjes – PIA is niet anders. Waar komt het vandaan? Wat is het precies? En vooral: hoe kan het voorkomen worden? Hieronder beantwoorden we enkele van de meest gestelde vragen over deze tijd- en geldvretende aandoening.
Wat is PIA?
PIA, kort voor ‘Porcine Intestinale Adenomatosa’, is een aandoening die zorgt voor de woekering en verdikking van de darmwand bij het varken, waardoor een deel van de darm slechter gaat werken. De ziekte staat ook bekend als ‘tuinslangdarm’ of ‘ileïtis’, en is zeer besmettelijk.
Waar komt het vandaan?
De ziekte wordt veroorzaakt door de bacterie Lawsonia intracellularis die zich in de cellen van de darmwand nestelt.
Wat is het gevolg voor mijn varkens?
Gezonde darmen zijn essentieel voor een goede prestatie van de vleesvarkens. Is er een probleem, dan gaan uw varkens slechter verteren, maar ook minder goed voedingsstoffen opnemen, zoals aminozuren en vetten. Daar lijden zowel hun groei als de voederconversie in uw bedrijf onder.
Kan voeding een rol spelen in het voorkomen van PIA?
Ja! Via de voeding kunt u veel doen om PIA te voorkomen en zowel de algemene darmgezondheid als de resultaten van uw varkens te boosten. Enkele snelle tips:
- Voorkom onregelmatig vreten en wisselen van voersamenstelling.
- Stel een dieet op met specifieke vezels en dito structuur om de maaglediging te vertragen en de zuurgraad te verbeteren.
- Toevoegen van zuren aan voer kan helpen, zeker als PIA al optreedt bij de biggen
Verandert u de samenstelling van het voedsel,
doe dit dan in samenspraak met een dierenarts en voederadviseur. Te veel structuur in hun voeding, bijvoorbeeld, kan de efficiëntie verlagen.
Kortom, het advies van een expert is goud waard!
Deense discipline, blakende biggen
Wie ‘Denemarken’ zegt, zegt Vikingen, kronen en Hans Christian Andersen, maar wist u dat de Scandinavische staat ook een van dé varkenslanden van Europa is?
In 2019 telden de Deense varkenshouderijen 12,7 miljoen varkens. Bovendien werden er 32,6 miljoen biggen geëxporteerd – heel wat voor een land met een bevolking van nog geen 6 miljoen! Ter vergelijking: in België, ondertussen goed voor bijna 11,5 miljoen inwoners, liepen er in datzelfde jaar maar 6,1 miljoen varkens rond.
Maar wat écht verrassend is? Ondanks deze duizelingwekkende aantallen, hoeven de Denen niet in te boeten aan efficiëntie! Om hun succesformule te achterhalen, zijn we te rade gegaan bij dierenarts Bjarne Ellegaard, Technical Manager bij MSD Denemarken en gecertificeerd in gezondheidsmanagement van varkensbedrijven.
PIA: feiten of fabels uitgelicht
PIA is een complexe, vaak voorkomende ziekte op varkensbedrijven, waardoor er veel verhalen de ronde over doen. Maar wat is nu waar en wat klopt er absoluut niet? Wij zoeken het voor u uit.
Bijna alle varkensbedrijven zijn geïnfecteerd met de ziektekiem lawsonia intracellularis, die PIA veroorzaakt.
Dit is jammer genoeg een feit. Studies wijzen uit dat in België 96% van alle varkensbedrijven besmet is. In Nederland loopt dat zelfs op tot 100%.
PIA is moeilijk te onderscheiden van andere ziekten die diarree veroorzaken.
Kan kloppen. Er zijn immers veel ziektes met diarree als een van de symptomen, waaronder rota, corona, dysenterie en Salmonellose. Ook worminfecties of foute voedingsmiddelen kunnen aan de basis liggen. Om uitsluitsel te geven, zijn vaak een laboratoriumonderzoek en autopsie nodig.
3 tot 5 euro
Het verlies per vleesvarken in geval van acute PIA
De financiële impact is het grootst bij vleesvarkens.
Ook juist. Het gaat van 3 tot 5 euro verlies per dier in de vleesvarkensfase. Niet alleen groeien besmette varkens bij een zware besmetting gemiddeld zo’n 389 gram per dag minder, in geval van acute PIA is er ook 24% meer sterfte.
Vaccinatie helpt niet.
Fabel. Vaccins zijn een heel krachtig wapen in de strijd tegen PIA, ongeacht de toedieningswijze ervan. Toch doet u er goed aan op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen op het vlak van vaccinatie – het kan zich op termijn immers vertalen in winst.
Zo is de vaccinatie in de spier aan een opmars bezig, nadat uit proeven alvast bleek dat acute PIA-uitval er mee kan worden beperkt! Komend jaar wordt ook vaccinatie in de huid mogelijk.
In de schoenen van:
Bart De Jongh, dierenarts aan de Belgisch-Nederlandse grens
Bart De Jongh vertelt in dit interview wat de sleutel is tot een goede band met zijn varkenshouders, wat de verschillen zijn tussen België en Nederland op het vlak van ziekten en deelt hij zijn aanpak tegen PIA en geeft advies om PIA te behandelen.